કયો દિવસ હતો એ ચોક્કસ યાદ નથી- કદાચ ઑક્ટોબર મહિનો હશે, વર્ષ 2005નું. અમદાવાદના રાજભવન ખાતે એક કાર્યક્રમમાં હોમાય વ્યારાવાલાને નિમંત્રણ પાઠવવામાં આવેલું. શાળાની વિદ્યાર્થીનીઓને લગતો કોઈક કાર્યક્રમ હતો. સવારે દસેક વાગ્યે ત્યાં પહોંચવાનું હતું. અમે એક વાહન ભાડે કરીને ત્યાં થોડા વહેલાં પહોંચી ગયાં. ત્યાં જઈને ફ્રેશ થયા અને હજી થોડો સમય હતો. એટલે ત્યાંના સરદાર સ્મારકના સંગ્રહાલયમાં મૂકાયેલી તસવીરો જોવા અમે ગયાં. એક પછી એક તસવીરો અમે જોઈ રહ્યાં હતાં. એક તસવીર દેશના પહેલવહેલા પ્રધાનમંડળની પણ હતી, જેમાં નીચે દરેકે દરેક મંત્રીઓના નામ લખેલાં હતાં. એમાંના બે નામ વાંચીને મને હોમાયબહેન કહે, 'તમે આ બે નામ લખી લો ને?' એક ચિઠ્ઠીમાં મેં એ નામ ટપકાવી દીધાં અને ખિસ્સામાં મૂકી દીધી.
મને એની જરૂરિયાત ખબર હતી.
એ સમયે દિલ્હીનાં સબીના ગડીહોક હોમાય વ્યારાવાલા પર પુસ્તક લખી રહ્યાં હતાં, જેમાં હોમાયબેને લીધેલી અનેક તસવીરો તેની ફોટોલાઈન સહિત મૂકાઈ રહી હતી. એમાંની એક તસવીર દેશના પહેલવહેલા મંત્રીમંડળની પણ હતી. હોમાયબેને તમામ મંત્રીઓનાં નામ લખાવ્યાં, પણ બે નામ તેમને યાદ નહોતા આવતાં. ચહેરા યાદ હતા, બીજી એક બે ખાસિયતો પણ યાદ હતી, છતાં નામ કેમે કરીને યાદ નહોતાં. ગૂગલનો ઉપયોગ ત્યારે મર્યાદિત હતો. એવે સમયે અચાનક, અણધાર્યાં જ અમારી આ મુલાકાતમાં તેમને આ નામ સરદાર સ્મારકમાં વાંચવા મળ્યાં. આ સંદર્ભે તેમણે મને એ નામ લખી લેવા જણાવ્યું.
અમદાવાદની એ મુલાકાત પછી અમે સાંજે પાછા વડોદરા આવી ગયાં. પેલી ચિઠ્ઠી મેં જાળવીને મૂકી રાખેલી. તેમને ત્યાં જવાનું થશે ત્યારે એ લેતો જઈશ એમ વિચારેલું. દરમિયાન એમનું જ પોસ્ટકાર્ડ આવી ગયું અને તેમણે મને એ નામ મોકલવા જણાવ્યું.
મૂળ અંગ્રેજીમાં, 18 ડિસેમ્બર, 2005ના રોજ લખેલું એ પોસ્ટકાર્ડ મૂક્યું છે.
અહીં એ પોસ્ટકાર્ડનો ગુજરાતી અનુવાદ મૂકું છું:
"ડિયર મિ. કોઠારી,
તમને યાદ હશે કે આપણે અમદાવાદના મ્યુઝિયમની મુલાકાત લીધી ત્યારે એક ગૃપ ફોટોમાંથી બે નામ (આયંગરના નામ સહિત) લખી રાખવા વિનંતી કરી હતી.
તમે મને એ નામ પોસ્ટકાર્ડ પર મોકલીને ઉપકૃત કરશો? સબીના થોડા દિવસમાં આવવાની ધારણા છે, તેથી આ વિનંતી.
તમને અને તમારી પત્નીને ઉષ્માસભર
શુભેચ્છાઓ
." હોમાય વી.
આ બન્ને નામનો સમાવેશ પુસ્તકમાં કરી દેવાયો હતો.
No comments:
Post a Comment