Thursday, June 19, 2025

સ્પિતી ખીણના પ્રવાસે (1): નયા પ્યાર હૈ (આલૂ પરાઠા), નયા ઈંતજાર (હિમશીખર)

ચંડીગઢ પાંચેક કલાક મોડા પહોંચ્યા હોવાથી પહેલા દિવસે અમારો આખો કાર્યક્રમ એટલો ઠેલાતો રહ્યો. પરિણામે અમારે શીમલાથી થોડે આગળ અને નારકંડાથી પહેલાં શીલારૂમાં રાતવાસો કરવો પડ્યો. આ વખતે ચંડીગઢથી કાલકા થઈને શીમલાના માર્ગે હોવાથી મજા એ વાતે આવી કે બહુ ઝડપથી પર્વતીય ચડાણ શરૂ થઈ ગયું.

રાતના નવ-સાડા નવે શીલારૂ પહોંચ્યા, ગરમાગરમ ભોજન જમ્યા એટલે પહેલો વિચાર પથારીભેગા થવાનો આવ્યો. આસપાસ કશું દેખાતું નહોતું.

હોટેલના રિસેપ્શન કાઉન્ટર પર લંબચોરસ પ્લાસ્ટિકના બૉક્સમાં મોટી ચેરીઓ મૂકાયેલી હતી. પહેલાં તો લાગ્યું કે કોને ખબર! હિમાચલ પ્રદેશમાં મુખવાસ તરીકે હોટેલવાળા ચેરી મૂકતા હશે. બોક્સ ખોલીને સીધેસીધું લેવામાં વિવેક આડો આવ્યો અને પૂછ્યું એટલે ખબર પડી કે અહીં આસપાસ જ આ ચેરી ઊગે છે અને સવારે એક ભાઈ એ તોડીને અહીં વેચવા માટે મૂકી જાય છે. ચેરીનું ફળ ઘણું મોટું અને મિઠાશ તેમજ રસાળતા ગજબ હતાં. બીજા દિવસે યાદ રાખીને એ ચેરી લઈશું એમ નક્કી કર્યું. મુખ્ય માર્ગ પર જ હોટેલ આવેલી હોવાથી જમીને સહેજ આગળ સુધી ચાલવા ગયા, પણ બહુ ચાલવાની ઈચ્છા નહોતી. અમારો ખરો પ્રવાસ બીજા દિવસથી શરૂ થવાનો હતો. એટલે આવીને પથારીભેગા થયા.

સામે આવેલી કાચની મોટી બારીમાંથી તીવ્ર સૂર્યપ્રકાશ સીધો મોં પર પડ્યો એટલે આંખ ખૂલી ગઈ. પથારીમાંથી જ બહાર નજર કરતાં લાગ્યું કે અરે! દિવસ આટલો બધો ચડી ગયો! સવારના નવ-દસ વાગી ગયા હોય એમ જણાતું હતું. સહેજ અધીરાઈથી સમય જોયો. હજી સવારના છ જ વાગ્યા હતા. આથી હાશ થઈ અને પથારીમાંથી બેઠા થઈ રૂમની બાલ્કનીમાં આવ્યા. બાલ્કની ખીણ જેવા વિસ્તારમાં પડતી હતી. નીચે, આજુબાજુ બધે સફરજન અને ચેરીનાં વૃક્ષોનું વાવેતર દેખાતું હતું. ધ્યાન ખેંચે એવી એક વિશિષ્ટ બાબત અહીં જોવા મળી. પહેલાં એમ લાગ્યું કે આસપાસ અનેક વૃક્ષો પર હીમ પડ્યું છે. નજર ટેવાઈ એટલે ખ્યાલ આવ્યો કે એ હીમ નથી, પણ વૃક્ષો પર જાળી ઓઢાડેલી છે. પછી તો છેક દૂર દૂર સુધી, સામેની ખીણમાં, પાછળ આવેલા પર્વત પર અને આસપાસના વિસ્તારમાં આવી જાળીનો 'શણગાર' નજરે પડ્યો.
નીચે ઊતરીને ચા-નાસ્તો કર્યો અને પછી અમે આગળ સડક પર ટહેલવા નીકળ્યા. પૂછતાં ખબર પડી કે એ જાળી હિમપ્રપાત સામેના રક્ષણ માટે છે. બાજુમાં જ ચેરીનાં ઝાડ હતાં. સફરજનનાં પણ હતાં, જેની મોસમને હજી વાર હતી. એ પછી તો ઘણે સુધી આ જાળીઓ દેખાઈ. પણ નવાઈની વાત એ હતી કે એ ચોક્કસ વિસ્તાર પૂરતી જ મર્યાદિત હતી. આગળ જતાં અન્ય પ્રદેશમાં સફરજનનું વાવેતર દેખાયું, પણ જાળી જોવા ન મળી.

ભરપેટ ચા-નાસ્તો કર્યો અને તૈયાર થયાં ત્યાં સુધીમાં ચેરીનાં બોક્સ આવી ગયાં હતાં. અમે ખાવા પૂરતાં એકાદ બે બોક્સ લીધાં. આગળ જતાં એ ખોલીને ખાતાં ખ્યાલ આવ્યો કે એમાં ઊપર સારી અને નીચે સહેજ ઓછી સારી ચેરીઓ હતી. ખરાબ તો એકે નહોતી. આ મોટી ચેરીની વિશેષતા એ હતી કે એ ગળચટી લાગતી હતી, અને એમાં સડો લાગવાની સંભાવના રહેતી.

હિમાચલના પ્રવાસે હોઈએ અને હિમાચલમાં પ્રવેશીએ કે બે બાબતનું બહુ આકર્ષણ રહે. એક તો પહેલવહેલી થનારી હિમશીખરોની ઝાંખી. પહેલી વાર એ ક્યારે અને ક્યાંથી નજરે પડે છે અને એનાં દર્શન થાય એટલે આપણે વાહનમાં આઘાપાછા થઈને, પાછળ વળીવળીને એને જોતાં રહીએ એમ થાય છે. એવી બીજી ચીજ તે આલૂ પરાઠાનો પહેલવહેલો સ્વાદ. આ પ્રદેશમાં આવતાં જ આલૂ પરાઠાની જે બનાવટ અને સ્વાદ એવો હોય કે એને દહી કે અથાણા વિના એમ જ ખાઈ શકાય. પણ આઠ-દિવસના પ્રવાસ પછી આ બન્ને ચીજોથી એવા ટેવાઈ જઈએ કે આપણે હિમશીખર તરફ નજર કર્યા વિના એને સહેલાઈથી અવગણી શકીએ કે આલૂ પરાઠાને બદલે હવે કશુંક બીજું મળે એમ ઝંખતા થઈ જઈએ.

શીલારૂમાં અમે અમારા પ્રવાસના પહેલવહેલા આલૂ પરાઠાનો સ્વાદ લીધો એટલે બહુ મજા આવી. પહેલવહેલાં હિમશીખરની ઝાંખી પણ થઈ.

એનો રોમાંચ અનુભવતાં હવે અમે અમારા પ્રવાસનો આરંભ કર્યો, જેમાં અમારી હવે પછીની મંઝીલ હતી સરહાનમાં આવેલું ભીમાકાલી મંદીર અને એ પછી સાંજ સુધીમાં કાલપા.

No comments:

Post a Comment