કહત કાર્ટૂન- 3

 શુક્રવાર, 22 ડિસેમ્બર, 2023ની સાંજે અમદાવાદના સ્ક્રેપયાર્ડમાં આ શ્રેણીની ત્રીજી કડીની પ્રસ્તુતિ કરવામાં આવી. બિનપરંપરાગત બાબતોની અભિવ્યક્તિ માટે પાલડીસ્થિત 'સ્ક્રેપયાર્ડ' એક પ્રોત્સાહક માધ્યમ બની રહ્યું છે. અહીં આવતા સજ્જ શ્રોતાઓ સમક્ષ વાત કરવાનો આનંદ જુદો હોય છે, કેમ કે, નાનામાં નાની વાત અહીં પકડાય છે અને પ્રતિભાવ મળે છે. શ્રોતાઓ તેમાં મૂલ્યવર્ધન પણ કરે છે.

ત્રીજી કડીનો વિષય હતો 'Inspiration- कल भी, आज भी'. સામાન્ય રીતે પ્રતીકો એક ચોક્કસ સમયગાળાને પ્રતિબિંબીત કરે છે અને એ સમયગાળાના લોકો સાથે અનુસંધાન સાધે છે. પરંતુ કાર્ટૂનમાં કેવાં કેવાં પ્રતીકો પેઢી દર પેઢી ચલણી બની રહે છે અને પ્રત્યેક પેઢીના કાર્ટૂનિસ્ટો- ભાવકોને તે જોડે છે એની વાત આ વાર્તાલાપમાં મુખ્ય હતી. આ પ્રતીકો ચાલીસ-પચાસ વર્ષના સમયગાળાથી લઈને બસો-અઢીસો વર્ષ પછી પણ એટલાં જ પ્રસ્તુત બની રહે છે. કેવળ વિદેશી નહીં, આવાં ભારતીય કાર્ટૂનોનો પણ આમાં સમાવેશ થાય છે.

એક-સવા કલાકના આ કાર્યક્રમમાં દૃશ્યાત્મક રજૂઆત પછી પ્રશ્નોત્તરી હોય છે. તેમાં પણ અનેક બાબતોની પૂર્તિ થતી રહે છે.

ગુજરાતમાં કદાચ અત્યાર સુધી ઉવેખાયેલા રહેલા કાર્ટૂનના રસાસ્વાદના આ ક્ષેત્રે આવી પહેલ બહુ પ્રોત્સાહક બની રહી છે. અગાઉના બન્ને કાર્યક્રમો 'From British Raj to Swaraj' અને 'Metamorphosis-કાયાપલટની કમાલ'માં પણ ખૂબ પ્રોત્સાહક પ્રતિભાવ સાંપડ્યા હતા.

આવા પ્રતિભાવ અને 'સ્ક્રેપયાર્ડ'નાં કબીર શાહ-નેહા શાહના મજબૂત પીઠબળને કારણે આ શ્રેણી આગળ વધારતા જવાની નેમ છે. અન્ય વિષય પરની આવી બીજી શ્રેણી પણ વિચારણા હેઠળ છે. આ પ્રકારના કાર્યક્રમ કોઈ પોતાની સંસ્થામાં યા વ્યક્તિગત વર્તુળમાં યોજવા ઈચ્છે (અલબત્ત, વાજબી વળતર સાથે) તો એ પણ આવકાર્ય છે. કેમ કે, કાર્યક્રમનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય કાર્ટૂનકળાના રસાસ્વાદનો અને તેની સાથે વણાયેલી કેટલીય સામાજિક-ઐતિહાસિક બાબતોને ઊજાગર કરવાનો છે. ખુસરોએ પ્રેમ માટે કહેલું કાર્ટૂનકળાને પણ લાગુ પાડી શકાય: 'જો ડૂબા વો પાર'.

કહત કાર્ટૂન- 3ની રજૂઆત દરમિયાન
(કમ્પ્યુટર પર કામિની કોઠારી)

ભારતીય કાર્ટૂનના સીમાસ્તંભ સમા કાર્ટૂન
અને તેની અનુકૃતિઓની વાત

સ્ક્રેપયાર્ડના સજ્જ શ્રોતાઓ

શ્રોતાઓ સાથે વાતચીત