અન્યના કામની પ્રશંસા પીઠ પાછળ કરવી દુર્લભ છે

- સઈ પરાંજપે

'ચશ્મે બદ્દૂર'ની લગભગ સમાંતરે જ રણધીર કપૂરની 'બીવી ઓ બીવી'નું નિર્માણ આર.કે.બેનર તળે થઈ રહ્યું હતું. આથી ડબિંગ, સાઉન્ડ ઈફેક્ટ્સના રેકોર્ડિંગ અને રિમિક્સિંગ બાબતે બન્ને ફિલ્મો વચ્ચે જાણે કે હોડ લાગેલી. અમારું શેડ્યુલ ચસોચસ રહેતું, આથી એક પક્ષ પોતાનું કામ પતાવે ત્યાં સુધી બીજા પક્ષે રાહ જોવી પડતી.

રાહ જોનારી ટીમ કન્ટ્રોલ રૂમમાં આવેલી કાચની પેનલમાંથી બીજી ફિલ્મ જોઈ શકતી. 'બીવી ઓ બીવી' અમારા કરતાં ત્રણ દિવસ વહેલી સંપન્ન થઈ અને યોગ્ય સમયે સેન્સર બોર્ડને મોકલવામાં આવી. એ ટીમમાંથી કોઈકે એ ફિલ્મ ગજબનાક કોમેડી હોવાનું પ્રશંસાના સૂરે કહ્યું ત્યારે રણધીર કપૂરે કહેલું: 'ચશ્મે બદ્દૂર' ની સરખામણીએ આ કંઈ ન કહેવાય. અસલ કોમેડી તો એ છે.' મારી ફિલ્મ સેન્‍સરમાં ગઈ ત્યારે મને આમ જણાવાયેલું. ફિલ્મનો આ સૌથી પહેલો પ્રતિભાવ અને મંજૂરીની મહોર કહી શકાય. ફિલ્મ જગતમાં કોઈ અન્યના કામની પ્રશંસા પીઠ પાછળ કરવી દુર્લભ છે. રણધીર કપૂરનો એ ઉદાર પ્રતિભાવ મને હજી યાદ રહી ગયો છે.

'ચશ્મે બદ્દૂર'ની રજૂઆત તારદેવ ખાતે આવેલા જમુના થિયેટરમાં કરવામાં આવી. એ થિયેટર હવે નથી રહ્યું. શરૂઆતના પાંચેક દિવસ થિયેટર લગભગ ખાલી જેવું રહેલું, પણ એ પછી અચાનક તેણે હરણફાળ ભરી અને એ પછી કદી અટકી નહીં. હાઉસફૂલનાં પાટિયાં કાયમ ઝૂલતાં રહેતાં. પ્રસાર માધ્યમોએ પણ માન્યામાં ન આવે એ રીતે તેની પર વરસી પડ્યાં. એક વાર મેં ગુલ (આનંદ, નિર્માતા)ને આ ફિલ્મ કોઈક ચોક્કસ સિનેમા હોલમાં રજૂ કરવાની સલાહ આપી. તેણે ગંભીરતાથી કહ્યું, 'જુઓ, મેં તમને શૂટિંગ દરમિયાન કદી એમ કહ્યું કે આ શોટ અમુક રીતે લેવો, કે કેમેરાને આ રીતે ગોઠવો?'તો પછી મારા ક્ષેત્રમાં તમે મને કેમ સલાહ આપો છો?'

'ચશ્મે બદ્દૂર' સંપૂર્ણપણે હીટ ફિલ્મ પુરવાર થઈ અને એ પણ વિવિધ વયજૂથના દર્શકોમાં. (ગુલને એની ક્રેડિટ મળી?) તાજગીસભર ફિલ્મ તરીકે તેની સરાહના કરવામાં આવી અને જોતજોતાંમાં તેને એક 'કલ્ટ' ફિલ્મનો દરજ્જ્જો પ્રાપ્ત થઈ ગયો. અલબત્ત, એને ક્યાંય એક તો શું, અડધો એવોર્ડ પણ પ્રાપ્ત ન થયો. (કોમેડી માટે એવોર્ડ? કદી સાંભળ્યો ખરો?)

(Excerpt from 'A Patchwork Quilt, a collage of my creative life by Sai Paranjpye)

(નોંધ: પુસ્તકના આ અંશનો અનુવાદ કેવળ પુસ્તક અંગેની જાણકારી અને આસ્વાદ પૂરતો કર્યો છે.)

(Published by: HarperCollins India, 2020)