- રાહુલ રવૈલ
પહલગામમાં 'બૉબી'ના શૂટિંગ દરમિયાન આવો જ એક કિસ્સો મને યાદ આવે છે, પણ એ એક પ્રતિષ્ઠિત જનરલનો છે. બાંગ્લાદેશવાળા યુદ્ધમાં આપણે વિજયી બન્યા હતા અને એ વિજય સાથે સંકળાયેલી કેટલીક મુખ્ય વ્યક્તિઓ પૈકીના એક આ જનરલ હતા. અમે શૂટિંગ કરી રહ્યા હતા ત્યારે એ જનરલ અમને મળવા આવ્યા. રાજસાહેબને મળીને અને તેમને કામ કરતા જોઈને તેઓ બહુ રાજી થયા. આથી રાજસાહેબે નરેન્દ્ર ચંચલના સ્વરમાં ગવાયેલું ગીત 'બેશક મંદિર મસ્જિદ તોડો' વગાડ્યું. ગીતના શબ્દો અંશત: હિન્દી અને અંશત: પંજાબી હતા. જનરલ પણ પંજાબી હતા એટલે ગીતને તેમણે બરાબર માણ્યું. પણ ગીત પૂરું થયું એટલે તે બોલ્યા, 'રાજ, આ પંજાબી ગીત છે. લોકો સમજશે?'
રાજસાહેબે કહ્યું, 'સર, આ સિનેમા છે અને સિનેમામાં સામાન્ય રીતે બધું સમજાઈ જાય, કેમ કે, એ ફિલ્મની સિચ્યુએશન મુજબ હોય છે. ભાષા ન જાણતા હોઈએ તો પણ દૃશ્યો વડે એનો સંદર્ભ સમજાઈ જાય.'
જનરલે કહ્યું, 'ના, નહીં. મને નથી લાગતું કે લોકો એને સમજી શકશે.'
રાજસાહેબ ધીરજ ગુમાવવા લાગ્યા. તેઓ દાંત ભીંસીને બોલ્યા, 'નહીં, સમજ જાયેંગે સબ.'
જનરલે ફરી કહ્યું, 'નહીં, મેરે ખયાલ સે નહીં સમજેંગે.'
આખરે રાજસાહેબે કહ્યું, 'ઠીક છે. હું એ વિશે વિચારીશ.'
ચર્ચાના સમાપન પછી જનરલ ઊભા થયા અને રાજસાહેબ તેમને કાર સુધી મૂકવા ગયા. તેમણે જનરલ માટે કારનો દરવાજો ખોલ્યો અને જનરલ કારમાં ગોઠવાયા. રાજસાહેબે દરવાજો વાસ્યો, ફર્યા અને બોલ્યા, 'મારે ફિલ્મ શી રીતે બનાવવી એ મને હવે એક જનરલ કહેશે? ઈડિયટ!'
પછી રાત્રે તેમણે મને બોલાવ્યો અને કહ્યું, 'ચાલ આપણે આર્મીની મેસમાં જઈએ. મારે એ જનરલને મળવું છે. એમને હું કહેવા માંગું છું કે યુદ્ધમાં મારાં અનેક બાળકોના મૃત્યુ માટે તેઓ જવાબદાર છે. એ બધાં તેમને કારણે જ મૃત્યુ પામ્યાં છે. યુદ્ધ શી રીતે લડવું એની એમને ખબર નથી અને એ મને ફિલ્મ શી રીતે બનાવવી એ કહેશે? ફિલ્મ શી રીતે બનાવવી એ મને કહેવાનો એમને શો હક છે?'
(રાહુલ રવૈલ દ્વારા લિખીત પુસ્તક Raj Kapoor, The Master at work ના એક અંશનો મુક્તાનુવાદ, પ્રકાશક: Bloomsbury, 2021)
નોંધ:
'બૉબી'નું આ ગીત રાજકવિ ઈન્દરજિતસિંઘ 'તુલસી'એ લખેલું. તેના શબ્દો આ મુજબ હતા. ગીતનું ફિલ્માંકન તેના ગાયક નરેન્દ્ર ચંચલ પર જ કરવામાં આવ્યું હતું.
बेशक मंदिर-मस्जिद ढहा दे, बुल्लेशाह ये कहता
बेशक मंदिर-मस्जिद तोड़ो,
बुल्लेशाह ये कहता
पर प्यार भरा दिल कभी न तोड़ो
इस दिल में दिलबर रहता
जिस पलड़े में तुले मुहब्बत
जिस पलड़े में तुले मुहब्बत
उसमे चांदी नहीं तौलना
तौबा मेरी ना ढोलना मैं नई बोलना
ओ नई बोलना जा
मैं नई बोलना जा
ओ मैं नई बोलना जा
ढोलना मैं नई बोलना
तौबा मेरी ना ढोलना मैं नई बोलना
आग ते इश्क़ बराबर दोनों,
पर पानी आग बुझाये
आग ते इश्क़ बराबर दोनों,
पर पानी आग बुझाये
आशिक़ के जब आंसू निकले,
और अगन लग जाये
तेरे सामने बैठ के रोना
तेरे सामने बैठ के रोना
दिल का दुखड़ा नहीं खोलना
ढोलना मैं नई बोलना
ओ नई बोलना जा
मैं नई बोलना जा
ओ मैं नई बोलना जा
ढोलना मैं नई बोलना
तौबा मेरी ना ढोलना मैं नई बोलना
मैं नई बोलना
ओ नई बोलना
मैं नई बोलना
ओ मैं नई बोलना
ओ मैं नई बोलना
ढोलना मैं नई बोलना
नई बोलना, मैं नई बोलना
नई बोलना, मैं नई बोलना
नई बोलना, मैं नई बोलना
આ ગીત અહીં જોઈ શકાશે.
No comments:
Post a Comment